Fontanna Orła Białego - Szczecin przed 1945r. i dziś

Środa, 18 maja 2011 · dodano: 26.05.2011 | Komentarze 0

Fontanna Orła Białego – fontanna znajdująca się na placu Orła Białego w Szczecinie, umiejscowiona przed Pałacem pod Globusem, została wykonana przez trójkę berlińskich artystów – Johanna Grael’a projektanta oraz Johanna Kocha i Angerera rzeźbiarza i kamieniarza. Artyści cieszyli się poważaniem na dworze króla Fryderyka Wilhelma I, więc prośba o podkreślenie walorów ówczesnego rynku została skierowana we właściwe ręce. Jest to najstarsza zachowana barokowa fontanna która tak naprawdę była studnią i elementem dawnego szczecińskiego wodociągu mającego swoje źródła na Wzgórzach Warszewskich i doprowadzała do centrum wodę za pomocą drewnianych rur. Cała układanka była koncepcją Szwajcar’a Dubendorf’a członka szczecińskiej kolonii francuskiej. Pierwsze uroczyste uruchomienie nastąpiło w 1732r. ale pierwotnie studnia była umiejscowiona przy kamienicach od strony ul. Koński Kierat.

Podstawa fontanny składa się z misy przypominającej kształt czterolistnej koniczyny opisanej na kwadracie w którego narożach pierwotnie znajdowały się posągi gryfów. W centralnej części znajduje się cokół w którym na każdym z boków widoczne są półokrągłe nisze z maszkaronami i przytwierdzonymi u ich dołu misami w kształcie konchy. Nieco wyżej w narożach cokołu znajdują się kolejne misy w kształcie muszli wspierane postumentami. Na samej górze znajduje się już ostatnia misa wypełniona kamieniami i zwieńczona figura Orła Białego, trzymającego pod szponami postacie żółwia i jaszczurki. Całość została wykonana z piaskowca.

W czasie oblężenia miasta w 1813r. studnię uszkodzono, a w 1866r. została przeniesiona na obecne miejsce tj. przed Pałac pod Globusem. Remont kapitalny fontanny przeprowadzono dopiero w latach 1990-92. Niestety fontannę prześladuje pech, bo kolejny remont trzeba było wykonać już w 2005 roku, wtedy też jakiś baran z urzędu wydał pozwolenie na wycięcie okalających fontannę drzew, odsłaniając tym samym szkaradny budynek Polmozbytu (za jaja bym takiego powiesił). Obecnie od roku fontanna znowu nie jest na chodzie (powinni kogoś rozstrzelać).

Roßmarktbrunnen 1935 © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Fontanna Orła Białego © sargath7

Roßmarktbrunnen 1911-1935 © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Fontanna Orła Białego w Szczecinie © sargath7

Dystans to popołudniowy trening z Axisem i oczywiście praca.

Więcej z serii Szczecin przed 1945r. i dziś

.

Plac Orła Białego - Szczecin przed 1945r. i dziś

Czwartek, 12 maja 2011 · dodano: 24.05.2011 | Komentarze 2

Plac Orła Białego – do końca II w.ś. nosił nazwę Rossmarkt czyli Rynek Koński. Po bombardowaniu artyleryjskim w XVIII w. podczas rządów państwa pruskiego stał się najbardziej reprezentatywnym miejscem w Szczecinie. Plac otaczają ulice Staromłyńska, Łaziebna, Grodzka, Staromiejska, Koński Kierat i Mariacka. Patrząc w stronę południową dostrzeżemy Katedrę św. Jakuba znajdującą się na dawnym Rynku Węglowym, który w połączeniu z Rynkiem Końskim tworzył od XIV w. pierwotny „hipermarket” Szczecina. W przeciwieństwie do starówki dawna zabudowa zachowała się w większym stopniu, choć i tak wiele zostało zastąpionych betonowymi szkaradami, np. budynkiem Polmozbytu będącym pierwszym żelbetonowym tworem w Europie. Mimo to plac i tak jest jednym z najpiękniejszych wizytówek Szczecina. Strona zachodnia zachowała Pałac Pod Globusem, Pałac Klasycystyczny i Pałac Joński. W średniowieczu znajdował się tu młyn koński, stąd jego pierwotna nazwa, natomiast nowa wzięła się od fontanny znajdującej się w centrum placu – Fontannie Orła Białego, na cokole fontanny bowiem znajduje się posąg Orła Białego. Trochę bardziej na południe znajduje się także posąg rzymskiej bogini urodzaju Flory. Niedługo powinna rozpocząć się rewitalizacja placu dzięki czemu samochody zostaną wywalone stamtąd na zbity pysk, a plac stanie się miejscem spotkań i występów artystów ulicy.

Roßmarkt 1911-1935 © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Plac Orła Białego - kamienice z północnej strony © sargath7

Roßmarkt 1892-1897 © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl
z kolekcji Piotra Hamrola

Plac Orła Białego - kamienice z zachodu © sargath7

Dystans to praca i popołudniowy trening z Axisem i Yetusem.

Więcej z serii Szczecin przed 1945r. i dziś

.

Pomnik Carla Loewe’go – Szczecin przed 1945r. i dziś

Środa, 11 maja 2011 · dodano: 23.05.2011 | Komentarze 2

Carl Loewe – Niemiec urodzony w 1796 r. osiedlił się w Szczecinie w wieku 24 lat. Był wybitnym kompozytorem i jedynym mieszkańcem Szczecina który zyskał rozgłos poza granicami państwa niemieckiego, niestety dopiero po śmierci, za życia był niedoceniany jak większość mu podobnych artystów. Pracował jako organista i kantor w katedrze św. Jakuba gdzie miał okazję gry na 80 głosowych organach, znajdujących się pierwotnie w kościele. Wniósł wiele do życia kulturalnego Szczecina. Tworzył muzykę m.in. do utworów Mickiewicza i Goethe’go. W 1866r. przeniósł się do Kolonii gdzie w 1869r. zmarł na zawał.

30 listopada 1897 r. 28 lat po śmierci kompozytora odsłonięto pomnik, wg projektu Hansa Weddo von Glümer’a, przy wieży katedry, a jego serce wmurowano w górną część południowego filaru obok barokowych organów. Posąg stał na blisko dwu metrowym cokole z czerwonego granitu do 1945r. Po wojnie nie udało się ustalić czy został zniszczony czy ukryty. Nieoficjalne źródła mówią o wywiezieniu go w głąb Niemiec lub ukryciu w jednym z okolicznych budynków które do dnia dzisiejszego mają nie odkryte przejścia i korytarze. Pod pomnikiem umieszczono brązowe figury putt (amorów), a wszystko otoczono metalowym ogrodzeniem. W 1992r. na cokole postawiono figurę Matki Boskiej skierowaną w stronę katedry (pierwotny pomnik Loewego stała plecami do kościoła). W katedrze znajdują się tablice pamiątkowe poświęcone Loewemu.

Loewe Denkmal © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Obecny pomnik Matki Boskiej © sargath7

Loewe Denkmal © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Pomnik Matki Boskiej na starym cokole © sargath7

Więcej z serii Szczecin przed 1945r. i dziś

Wrota i ściana pd. Katedry pw. św. Jakuba - Szczecin przed 1945r. i dziś

Wtorek, 26 kwietnia 2011 · dodano: 27.04.2011 | Komentarze 5

Po wojnie, w której katedra bardzo ucierpiała kamuchy nie odbudowały szpiczastej wieży, która wznosząc się na 119m, nadawała budowli monumentalny charakter. Dopiero w 2008 roku ukończono montaż nowego hełmu który znowu wznosi się nad Szczecinem na wysokość już tylko 110 m. Dodatkową atrakcją jest taras widokowy na wysokości 56,5m z którego można podziwiać panoramę tego pięknego miasta.
W XIX wieku po poważnym zniszczeniu bazyliki, rodzina Gerberów ze Szczecina fundnęła do wszystkich pięćdziesięciu okien witraże oraz sfinansowała rekonstrukcje wieży. Niestety alianci podczas nalotów wszystko zniszczyli i po udanej (kolejnej) rekonstrukcji wieży, dodatkowo udało się, od lat 80 XX w. do dnia dzisiejszego, wymienić 22 okna na nowe witraże.
W bazylice pierwotnie od XVII wieku były zainstalowane 80 głosowe organy które podczas nalotów w 1943 zostały zdemontowane i przepadły bez wieści. Obecnie zamontowano 66 głosowe które podobno dorównują tym z przed wojny.
Dzwon który niegdyś bił na wieży obecnie jest zamontowany przed katedrą od strony placu Orła Białego.
W nawach bocznych katedry umieszczone są znaki pamięci m.in. kaplice z sarkofagiem Książąt Pomorskich i dynastii Gryfitów., Ludzi Morza, Sybiraków, Św. Maksymiliana Kolbego, AK, Kolejarzy.
Ostatnio zamontowano także sygnaturkę (małą wieżyczkę) na dachu kościoła, która też ucierpiała w II w. ś.
Obecnie pozostała do remontu już tylko ściana południowa, remont już oczywiście trwa, przez co nie mogłem zestawić jeszcze jednych wrót katedry, chyba najbardziej zdobionych, ale to się nadrobi :)

Jakobikirche, Westeingang © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Wrota zachodnie - pod wieżą © sargath7

Napis nad wrotami:
"Niech będzie z nami nasz Bóg, jak był z naszymi przodkami, niech nas nie opuszcza i nie odrzuca nas, ale nakłoni do siebie nasze serca, abyśmi służyli mu zawsze strzegąc jego wskazań, nakazów i praw do których zobowiązał naszych ojców" II księga królewska

Jakobikirche, Südwand © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Wrota południowe © sargath7

Jakobikirche, Südwand © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Ściana południowa - część odrestaurowana © sargath7

Więcej z serii Szczecin przed 1945r. i dziś

Katedra pw. św. Jakuba - Szczecin przed 1945r. i dziś

Piątek, 22 kwietnia 2011 · dodano: 24.04.2011 | Komentarze 4

Katedra – czyli bazylika archikatedralna pw. św. Jakuba Apostoła w Szczecinie. Wybudowana w XII w. za pieniądze Beringera z Bambergu. W tamtych czasach obecne miejsce katedry znajdowało się poza murami miejskimi, na wzór znajdującego się w Bambergu kla¬sztornego kościoła Benedyktynów pw. św. Michała Archanioła. Pierwotnie był to budynek nie przypominający katedry z naszych czasów równając się rozmiarom średniej wielkości obecnych kościołów. Dopiero kolejne rozbudowy nadały mu charakterystyczny wygląd, pierwsza rozbudowa na przełomie XIII i XVI w. zaowocowała wzniesieniem dwóch wież od strony zachodniej oraz wzniesieniem kaplic wokół ambitu wielkością odpowiadające nawie głównej, a także rząd kaplic od strony południowej bazyliki. Te czternastowieczne kapliczki będące dziełem Henryka Brunsberga za Szczecina zachowały się do dnia dzisiejszego.
W 1456r. wieża południowa zawaliła się pod naporem huraganowego wiatru uszkadzając poważnie część nawy głównej. Generalny remont zakończony w 1503r. pod kierownictwem Jana Benecke, wprowadził gruntowne zmiany wprowadzając układ jednowieżowy centralny, a nawa główna otrzymała układ halowy.
W czasie wojny szwedzko-pruskiej bazylika została strawiona przez pożar będący wynikiem bombardowań. Kolejna odbudowa trwająca od 1677r. do 1744r. nadała mu barokowy wygląd i wystrój wnętrz.

W XIX w. natomiast barokowe portale wymieniono na neogotyckie , a wieża otrzymała nowy hełm, po zawaleniu się wiosną 1894 roku, i wznosiła się na wysokość 119 metrów.
II w. ś. przyniosła olbrzymie straty po dywanowych nalotach RAF’u z resztą jak w większości Szczecina. W 1972r. dopiero przystąpiono do odbudowy kościoła nie odtwarzając szpiczastej wieży, tylko tworząc czterospadowy dach nieco wyższy od czterech wieżyczek umieszczonych w rogach wieży. Natomiast w 1983r. Jan Paweł II nadał kościołowi tytuł bazyliki.

Jakobikirche 1912 © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Kościół św. Jakuba © sargath7

Jakobikirche, Westseite © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Katedra od zachodu © sargath7

Jakobikirche, Nordseite 1887 © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Katedra od północy © sargath7

Więcej z serii Szczecin przed 1945r. i dziś

Rynek Węglowy - Szczecin przed 1945r. i dziś

Czwartek, 21 kwietnia 2011 · dodano: 23.04.2011 | Komentarze 5

Kohlmarkt - czyli przedwojenny Rynek Węglowy będący placem otoczonym ulicami: Grodzką, Staromiejską, Wyszyńskiego i Sołtysią. Do placu przylega także plac Orła Białego. Przy Rynku znajdowały się bogate budynki handlowe Ferdinanda Bornsteina, Wrangelhaus , Kaufhaus Letsch. Zachowany do dziś układ ulic został opracowany przez niemieckiego geodetę Samuela Gries’a.

Kohlmarkt 1901-1903 © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Rynek Węglowy obecnie © sargath7

Więcej z serii Szczecin przed 1945r. i dziś

Zamek Książąt Pomorskich - finał - Szczecin przed 1945r. i dziś

Wtorek, 19 kwietnia 2011 · dodano: 22.04.2011 | Komentarze 1

Zamek Książąt Pomorskich opisałem rozbijając na poszczególne elementy w poprzednich wpisach tj. ul. Korsarzy, Wieża Więzienna, Brama Południowa, Wieża Dzwonów, Wieża Zegarowa. Na koniec zostawiłem ogólny rzut zamku porównany z dostępną archiwalną fotografią.
Obecnie ta wspaniała budowla pełni rolę kulturalną mieszcząc w sobie Muzeum Zamku Książąt Pomorskich, Operę i Operetkę, Salę koncertową im. Bogusława X, Kino „Zamek”, Pracownię Archeologiczną, Teatr „Krypta”, Kabaret „Piwnica Przy Krypcie” oraz Biuro wystaw artystycznych. Z instytucji państwowych można wyróżnić Urząd Marszałkowski Woj. Zachodniopomorskiego oraz Urząd Stanu Cywilnego. Natomiast z komercyjnych to dwie restauracje. Z wieży dzwonów można podziwić panoramę Szczecina po wdrapaniu się schodami na wysokość trzydziestu czterech metrów oraz wahadło Foucaulta , a jeśli znajdziemy się o godzinie 12:00 w okolicach wspomnianej wieży to usłyszymy hejnał.
Przed zamkiem znajduje się też pomnik Bogusława X i Anny Jagiellonki, za których panowania zamek zyskał najwspanialszy charakter i wygląd. Mimo licznych zniszczeń i rozbudowy, obecny wygląd zamku został odtworzony do stanu swojej świetności z XV i XVI w czyli za rządów Bogusława X, a następnie Jana Fryderyka.

Schloß, Nordflügel; 1923 © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Widok na zamek z pl. Solidarności © sargath7

Schloß, Nordflügel © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl
z kolekcji Macieja Wieńszczaka

Widok na zamek z Trasy Zamkowej © sargath7

Temat zamku został wyczerpany z punktu widzenia „po-pracowych” jego odwiedzin w ramach cyklu „Szczecin dawniej i dziś”, dzisiaj ostatni wpis dotyczący tego tematu, a właściwie podsumowanie. To oczywiście nie całość jeśli chodzi o zamek, który jest bardzo bogaty pod względem kulturowym, architektonicznym i urbanistycznym. Niestety nie posiadam więcej zdjęć przedwojennych zamku, a chcę się trzymać tematu cyklu porównawczego nie rozdrabniając go w ogólne port folio poszczególnych zabytków – na to może też przyjdzie pora.

Ostatnia fota niezbyt dokładna, ale nie było jak się dopasować bo już nie istnieje miejsce z którego zostało zrobione zdjęcie przedwojenne, a trasa zamkowa jest drogą przyspieszonego ruchu więc cięzko było coś wykręcić, bo co chwilę jakiś baran trąbił :/

Więcej z serii Szczecin przed 1945r. i dziś

Kurcze nie nadążam z tymi wpisami :D:D:D

Pozdrowienia dla Dynia :)

Wieża Zegarowa - Szczecin przed 1945r. i dziś

Środa, 30 marca 2011 · dodano: 30.03.2011 | Komentarze 6

Wieża Zegarowa – jak sama nazwa wskazuje wieża z zegarem. Usytuowana jest w ścianie skrzydła południowego podobnie jak wieża Więzienna. Całe skrzydło wzniesione za panowania Bogusława X Wielkiego dla żony Anny Jagiellonki jest najbardziej zdobionym skrzydłem w całym zamku, a dwie wieże dodają niepowtarzalny charakter. Wieżę Zegarową wybudowano o podstawie kwadratowej w części dolnej, a górę ośmiobocznej, całość zakończona kopułą charakterystyczną dla pozostałych wież. W centralnej części wieży znajduje się mechanizm zegara którego autorem był Caspar Nittardy zamontowany w roku 1693r., niestety podczas II w.ś. mechanizm uległ całkowitemu zniszczeniu, a obecny został wiernie odtworzony i zamontowany w latach 70 XX w. Dwie daty (1736 i 1864) oznaczają remonty zegara, a dwa lwy znajdujące się u góry pochodzą z okresu panowania szwedzkiego między nimi jest kula określająca fazy księżyca. Po środku znajduje się tarcza zegara tylko ze wskazówką godzinową, a w niej maska zielonego człowieka wodzącego oczami za wskazówką godzinową, w ustach posiadająca datownik. Ciut wyżej umieszczony jest błazen, obok dwóch gongów, poruszający oczami i ustami podczas uderzania w nie. Patrząc od frontu w gong z lewej bije co kwadrans, a gong z prawej co godzinę. Za tarczą znajduje się kwadrat z umieszczonymi w rogach symbolami wiatrów. Na dole umieszczono tarczę z kwadransami, tarczę trzymają dwa Gryfy Książąt Pomorskich.

Schloß, Großer Schloßhof; -1909 © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Wieża Zegarowa Zamku Książąt Pomorskich © sargath7

Zegar © sargath7

żródło wikipedia (moja komóra nie ma takiego fajnego zooma :))

Schloß, Großer Schloßhof - 1927 © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Widok na kąt skrzydła środkowego i północnego oraz wieżę Dzwonów © sargath7

Więcej z serii Szczecin przed 1945r. i dziś

.

Wieża Dzwonów - Szczecin przed 1945r. i dziś

Wtorek, 29 marca 2011 · dodano: 29.03.2011 | Komentarze 6

Wieża Dzwonów – usytuowana przy bramie północnej jest najbardziej atrakcyjną wieżą Zamku Książąt Pomorskich, zbudowana w formie graniastosłupa o podstawie kwadratu, zakończona barokową kopułą pokrytą surowcem namiętnie odzyskiwanym przez amatorów czegoś mocniejszego, czyli miedzią. Najatrakcyjniejsza ze względu na to, że jest jedyną która została udostępniona do zwiedzania dla turystów, ponadto posiada wieżę widokową z której możemy podziwiać panoramę Szczecina. Codziennie także z wieży o godzinie 12 rozlega się hejnał zamku (z głośników bo z głośników, ale zawsze). Na szczycie kopuły przedłużonej iglicą umieszczono Gryfa Pomorskiego. Przed pożarem w 1530 r. do wieży przylegała kaplica św. Ottona z Bambergu, obecnie w ścianie południowej znajduje się rzeźba wspomnianego świętego. Wieża sąsiaduje z dziedzińcem menniczym, skrzydłem zachodnim i północnym. Obok znajduje się skrzydło muzealne, gdzie pierwotnie znajdowało się jedno z pierwszych muzeów w Europie dzięki książętom Filipowi II i Franciszkowi I, ich podobizny umieszczono na ścianie skrzydła w płycie z piaskowca.

Schloß, Münzhof © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Wieża Dzwonów Zamku Książąt Pomorskich © sargath7

Schloß, Münzhof © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Brama Północna Zamku Książąt Pomorskich © sargath7

Schloß, Westflügel, Epitaph © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Płyta z piaskowca w ścianie skrzydła Muzealnego, przedstawiająca Filipa II i Franciszka I © sargath7

Więcej z serii Szczecin przed 1945r. i dziś

.

Brama Południowa - ul. Grodzka - Szczecin przed 1945r. i dziś

Poniedziałek, 28 marca 2011 · dodano: 29.03.2011 | Komentarze 9

Brama Południowa Zamku Książąt Pomorskich usytuowana jest u zbiegu ulic Grodzkiej i Kuśnierskiej. Mury bramy przyozdobione są czterema "panopliami" nawiązującymi do uzbrojenia greckich żołnierzy, przypominające herby rodowe. Dekoracje pochodzą z drugiej połowy XVIII w. przypadającej na okres dewastacji zamku podczas rządów Prus. Po prawej stronie znajduje się Wieża Więzienna przylegająca do skrzydła południowego. Na wprost widać pomniejszą wieżę przylegająca do skrzydła środkowego.

Schloß, Schloßhofeinfahrt Pelzerstraße © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Brama Południowa Zamku Książąt Pomorskich © sargath7

Schloßhofeinfahrt Pelzerstraße © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Dekoracyjne panoplia bramy południowej © sargath7

Fuhrstraße 1908 © sargath7

żródło zdjęcia portal - www.sedina.pl

Wieża więzienna w widoku z ul. Grodzkiej © sargath7

Więcej z serii Szczecin przed 1945r. i dziś